Αλυσιδωτές αντιδράσεις προκάλεσε εντός αλλά και εκτός των συνόρων η αρνητική έκθεση του ευρωπαϊκού εξαμήνου για την Ελλάδα, η οποία μαζί με την Ιταλία και την Κύπρο, είναι οι μοναδικές χώρες, στις οποίες παρατηρούνται «υπερβολικές ανισορροπίες».
Η Κομισιόν ουσιαστικά έδωσε στην κυβέρνηση 12 ημέρες προθεσμία για να κλείσουν όλα τα ανοιχτά προαπαιτούμενα πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 11 Μαρτίου, προκειμένου να εκταμιευθεί η δόση του ενός δισ. ευρώ που προέρχεται από επιστροφές κερδών επί των ελληνικών ομολόγων.
Μέχρι στιγμής, κανένα από τα 16 βασικά προαπαιτούμενα δεν έχει ολοκληρωθεί εγκαίρως.
«Τα προβλήματα ευπάθειας συνδέονται με το υψηλό δημόσιο χρέος, την αρνητική εξωτερική εξισορρόπηση, το μεγάλο ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων» αναφέρει μεταξύ άλλων η έκθεση προσθέτοντας ότι «όλα αυτά εξελίσσονται σε ένα πλαίσιο υψηλής ανεργίας και χαμηλής ανάπτυξης».
Παρότι η Ελλάδα ολοκλήρωσε με επιτυχία το πρόγραμμα υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας τον Αύγουστο του 2018, επιτυγχάνοντας σημαντικές βελτιώσεις τα τελευταία χρόνια, «εξακολουθούν να υφίστανται μεγάλες ανισορροπίες, συμπεριλαμβανομένης μιας βαθιά αρνητικής διεθνούς επενδυτικής θέσης, η οποία συνεχίζει να επιδεινώνεται λόγω της μέτριας αύξησης του ΑΕΠ και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο παραμένει αρνητικό», αναφέρεται στην έκθεση, η οποία ωστόσο επισημαίνει τις σημαντικές βελτιώσεις στην ανταγωνιστικότητα τα προηγούμενα έτη, οι οποίες ωστόσο δεν έχουν πρόσφατα αυξηθεί «λόγω της υποτονικής αύξησης της παραγωγικότητας».
«Ο ρυθμός μείωσης του χρέους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεχιζόμενη επίτευξη των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων και από την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων», υπογραμμίζεται ακόμη στην έκθεση. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η κατάσταση είναι πιο ευάλωτη εξαιτίας ενός πολύ μεγάλου αριθμού μη εξυπηρετούμενων δανείων και χαμηλής κερδοφορίας.
Ανησυχία Ντομπρόβσκις
Η πρώτη αντίδραση για την έκθεση ήρθε από τον αντιπρόεδρο, υπεύθυνο για το ευρώ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις, οποίος αρχικά έκανε λόγο για «αργό ρυθμό υλοποίησης μεταρρυθμίσεων» υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ισχυρή πολιτική βούληση, που θα ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις.
Σε δεύτερο χρόνο, αναφέρθηκε στην πρόταση των ελληνικών αρχών για την α’ κατοικία λέγοντας ότι «δεν είναι ακόμα ικανοποιητική», τονίζοντας μάλιστα ότι εγείρει ανησυχίες.
«Συμμεριζόμαστε πλήρως τον στόχο των ελληνικών αρχών να προστατεύσουν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά. Ωστόσο, επί του παρόντος, η νομοθετική πρόταση έχει μεγάλο αριθμό σχεδιαστικών και τεχνικών λεπτομερειών που πρέπει να διευθετηθούν ώστε να διασφαλιστεί ότι το σύστημα είναι πραγματικά προσωρινό, σωστά στοχοθετημένο, μπορεί να λειτουργήσει στο εγγύς μέλλον και να βελτιώσει την καλλιέργεια πληρωμών στην Ελλάδα με δεν προστατεύει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές», ανέφερε.
Πυρά από τη Νέα Δημοκρατία
Επίθεση κατά της κυβέρνησης με αφορμή την έκθεση της Κομισιόν εξαπέλυσε ο τομεάρχης Οικονομικών της Νέας Δημοκρατίας, κ. Χρήστος Σταϊκούρας.
Σε δήλωσή του ο κ. Σταϊκούρας τονίζει πως «δεύτερη, μεταπρογραμματική Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώνει ότι η χώρα βρίσκεται εκτός προγραμμάτων, αλλά, δυστυχώς, εντός αυστηρών μνημονιακών περιορισμών», προσθέτοντας πως «οι δημοσιονομικοί στόχοι είναι υψηλοί και διατηρούνται για πολλά χρόνια, η δημόσια περιουσία είναι δεσμευμένη για έναν αιώνα, η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, το οποίο και πρόσφατα επεκτάθηκε κατά 6 μήνες, ενώ σημαντικές ρυθμίσεις για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του χρέους συναρτώνται με την υλοποίηση πολλών, συγκεκριμένων δεσμεύσεων».
Αναφέρεται επίσης σε δεσμεύσεις τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση έχει καθυστερήσει να υλοποιήσει, με αποτέλεσμα, όπως λέει, παρεμβάσεις για το χρέος, που προβλέπονταν να υλοποιηθούν τον Δεκέμβριο του 2018, συνεχώς να μετατίθενται χρονικά, επιβαρύνοντας την εικόνα της οικονομίας.
Ο τομεάρχης Οικονομικών της ΝΔ κάνει λόγο για καθυστερήσεις στην προώθηση συγκεκριμένων αποκρατικοποιήσεων, στην αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, οι οποίες, αν και θα έπρεπε να είχαν εκκαθαριστεί από τον Αύγουστο του 2018, διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, ενώ δημιουργούνται συνεχώς και νέες υποχρεώσεις, στην αντιμετώπιση του υψηλού ποσοστού των «κόκκινων» δανείων, στην ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας, στο πεδίο της φορολογικής διοίκησης και στον χώρο της Δικαιοσύνης.
Όπως λέει, «παράλληλα, εκφράζονται προβληματισμοί και ενστάσεις για την αποτελεσματικότητα του προτεινόμενου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας, για τη συστηματική υποεκτέλεση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, για τη διόγκωση του ιδιωτικού χρέους σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, για την αύξηση του μισθολογικού κόστους εξαιτίας της υπέρβασης στον αριθμό των προσλήψεων στο Δημόσιο. Και, φυσικά, όπως καταγράφει η Έκθεση, οι κίνδυνοι για τη μελλοντική πορεία της οικονομίας όχι απλά υφίστανται, αλλά και ενισχύονται.
Είναι φανερό ότι η αβελτηρία, η ανικανότητα και η αναποτελεσματικότητα της σημερινής υβριδικής κυβέρνησης καθηλώνει τη χώρα και υπονομεύει την αναπτυξιακή προοπτική της», καταλήγει ο κ. Σταϊκούρας.
Απάντηση μέσω κύκλων από την κυβέρνηση
Η Νέα Δημοκρατία και ο κ. Σταϊκούρας για μία ακόμη φορά περιστρέφουν την πολιτική τους επιβίωση γύρω από σενάρια καταστροφολογίας", τονίζουν κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών, αναφερόμενοι σε σχετικές δηλώσεις του τομεάρχη οικονομικών της ΝΔ.
«Εν προκειμένω, αναλώθηκαν σε μία επιλεκτική σταχυολόγηση σημείων κριτικής της δεύτερης μεταμνημονιακής έκθεσης της ΕΕ, παρουσιάζοντάς τα ως μία ακόμη βερσιόν αδιεξόδου για τη χώρα», σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι προσθέτοντα: «Αγνοούν, προφανώς σκόπιμα, ότι σε οποιαδήποτε έκθεση οποιουδήποτε οργανισμού περιλαμβάνονται σημεία θετικά και σημεία κριτικής. Ένα είναι βέβαιο. Κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί ότι ο κ. Σταϊκούρας και η παράταξή του μαθαίνουν είτε από τα λάθη τους είτε από τις κατ' επανάληψη αποτυχημένες προβλέψεις τους. Και αυτό το γεγονός στερεί τον δημόσιο διάλογο από ουσιαστικό αντιπολιτευτικό λόγο, που θα μπορούσε να ωφελήσει τη χώρα».
Τελική συμφωνία για την α’ κατοικία
Λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης αλλά και τις δηλώσεις προβληματισμού για την πρόταση της κυβέρνησης που αφορά στην προστασία της α’ κατοικίας, κ.κ. Φλαμπουράρης και Λιάκος, στελέχη των νομικών υπηρεσιών των υπουργείων Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Δικαιοσύνης - και οι εκπρόσωποι της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, ο κ. Καλαντώνης και η κα Απαλαγάκη, μετά από πολύωρη σύσκεψη εργασίας, ολοκλήρωσαν ομόφωνα με επιτυχία το πλαίσιο της νέας ρύθμισης για την προστασία της πρώτης κατοικίας, αναφέρουν συνεργάτες του υπουργού Επικρατείας.
«Η συμφωνία θα αντικαταστήσει από την 01/03/2019 το άρθρο 9 του ν.3869/10» σημείωναν χαρακτηριστικά.
Οι συνεργάτες του κ. Φλαμπουράρη διευκρίνιζαν περαιτέρω πως «άμεσα θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για εισαχθεί προς ψήφιση το νέο πλαίσιο από το ελληνικό Κοινοβούλιο και στη συνέχεια θα ακολουθήσει η επεξεργασία για τη συνολική αναθεώρηση των πλαισίων ρύθμισης των ιδιωτικών χρεών».
Ερωτηματικά για τη ρύθμιση των 120 δόσεων
Στον αέρα βρισκόταν η ρύθμιση των 120 δόσεων προς τα ασφαλιστικά Ταμεία μετά την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με την έντονη φημολογία που ακολούθησε τις ανακοινώσεις. Ωστόσο, πηγές του υπουργείου εργασίας διαβεβαίωσαν ότι η ρύθμιση των 120 δόσεων προς τα ασφαλιστικά Ταμεία θα προχωρήσει κανονικά, στο πλαίσιο που έχει ήδη περιγραφεί, δίνουν πηγές του υπουργείου Εργασίας, μετά τη δημοσιοποίηση της Έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, όπως σημειώνουν, χρειάζεται λίγος χρόνος ακόμη για τις τεχνικές λεπτομέρειες.
Παράλληλα, οι ίδιες πηγές διευκρινίζουν ότι η ρύθμιση δεν θα επηρεάσει αρνητικά την κουλτούρα πληρωμών και αυτό έχει γίνει γνωστό και στους θεσμούς. Όπως αναφέρουν, οι παρατηρήσεις τους κάθε φορά που επίκειται μία ρύθμιση είναι πάντα αυτού του τύπου.
Όσον αφορά στην αύξηση του κατώτατου μισθού, πηγές του υπουργείου Εργασίας επισημαίνουν ότι η αύξησή του ενισχύει το εισόδημα των εργαζομένων, γεγονός που θα τονώσει την εσωτερική ζήτηση και την κατανάλωση και θα ενισχύσει τη θετική δυναμική της οικονομίας και της απασχόλησης.
kathimerini