Οι μόνιμες εκθέσεις του ΛΕΜΜ-Θ αναφέρονται στις βασικές βιοτικές ανάγκες της διατροφής, της στέγασης και της ένδυσης.
Προπομπό των τριών ενοτήτων αποτελεί η έκθεση «Στους Μύλους της Μακεδονίας και της Θράκης: Νερόμυλοι, Νεροπρίονα , Νεροτριβές και Μαντάνια στην Παραδοσιακή Κοινωνία», που αναδεικνύει την τεχνολογία ως συμπαραγωγό του πολιτισμού.
Η ενότητα της ενδυμασίας παρουσιάζεται στην έκθεση «Παραδοσιακές ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης, 1860-1960», ενώ προγραμματίζονται οι ενότητες για τη διατροφή και τη στέγαση.
1.«Στους Μύλους της Μακεδονίας και της Θράκης: Νερόμυλοι, Νεροπρίονα , Νεροτριβές και Μαντάνια στην Παραδοσιακή Κοινωνία»
Η έκθεση παρουσιάζει λειτουργικά ομοιώματα των υδροκίνητων μηχανών που επινοήθηκαν για την άλεση των καρπών-οι νερόμυλοι, την πρίση των ξύλων- τα νεροπρίονα , και την πίληση (πύκνωση) των μάλλλινων υφαντών –οι νεροτριβές καi τα μαντάνια, απαλλάσσοντας τον άνθρωπο από τον μόχθο των αντίστοιχων χειρωνακτικών εργασιών.
Η έκθεση αυτή, προπομπός του τριθεματικού κύκλου των μονίμων εκθέσεων του Μουσείου, αποσκοπεί στην ανάδειξη της τεχνολογίας ως παραμέτρου παραγωγής του πολιτισμού.
Με εξαίρεση των νερόμυλο, που ανάγεται στον 1ο προχριστιανικό αιώνα , οι άλλες δύο μηχανές πρωτοεμφανίζονται στον δυτικό Μεσαίωνα (το μαντάνι) και την Αναγέννηση (το νεροπρίονο), ενώ στον ελληνικό χώρο καταγράφονται από τον 19ο αιώνα.
Καθώς με τη διάχυσή τους διαδίδεται η ιδέα της μηχανής, γίνεται φανερό ότι η σημασία τους υπερβαίνει τη χρηστική τους αξία και αποκτά τη διάσταση οριακού ανθρωπολογικού γεγονότος.
Τα διάσπαρτα έως τη δεκαετία του 1960 υδροκίνητα εργαστήρια στην ύπαιθρο και στα αστικά κέντρα αποτελούν μνημεία της τεχνολογίας και τεκμήρια ευφυΐας του ανθρώπου, που εξαγγέλλουν την εποχή της μηχανής –την τρίτη καμπή στην ιστορία του είδους μας, μετά την οικειοποίηση της φωτιάς και την επινόηση της γεωργίας .
Αποκαθιστώντας το χαμένο κύρος αυτών των διάσπαρτων στην ύπαιθρο εργαστηρίων και μέσα από τις «ανασυνθέσεις» της ζωής του μυλωνά, του πριονά και του ντριστιλιέρη-μπαταντζή, γίνεται κατανοητό γιατί τα εργαστήρια αυτά αποτελούν μνημεία του πολιτισμού και της τεχνολογίας, άξια να ερευνηθούν και να διασωθούν.
Η παραδοσιακή τεχνολογία παίρνει τη θέση που της αρμόζει σε ένα σύγχρονο Λαογραφικό Μουσείο.
2.«Παραδοσιακές ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης, 1860-1960»
Η έκθεση παρουσιάζει 55 παραδοσιακές ενδυμασίες ως το 1960, το τέλος της προβιομηχανικής εποχής στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, αλλά και από τις ιστορικά κεκυρωμένες προεκτάσεις του βορειοελλαδικού χώρου (Βόρεια Μακεδονία, Ανατολική Θράκη, Ανατολική Ρουμελία, Εύξεινος Πόντος, Μικρά Ασία), όπου κατοίκησαν Έλληνες σε συμπαγείς κοινότητες, με συνείδηση της καταγωγής τους.
Στην παραδοσιακή ενδυμασία περιλαμβάνονται και τα κοσμήματα, που μαζί με την ανάγκη για στολισμό και διάκριση λειτουργούσαν ως θρησκευτικά και μαγικά σύμβολα προστασίας και αποτροπής του κακού στα σημεία του σώματος που ο άνθρωπος τα φορούσε.
Η έκθεση περιλαμβάνει έναν διαδραστικό χάρτη διάχυσης των ενδυμασιών, όπου ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται τη σημασία της φορεσιάς ως στοιχείο κοινής πολιτισμικής ταυτότητας κοινωνικών ομάδων σε διαφορετικές περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης.
Τηλ: 2310830591 – 2310889840 / pr@lemmth.gr / Κάθε μέρα εκτός Πέμπτης: 9:00-15:30 / Τετάρτη: 9:00-21:30